دو مقاله در مورد اختلاف شیعه و سنی در اصل عدل و اصول دین
تماس با مدیر

نام و نام خانوادگي:
پست الکترونيکي:
آرشيو مطالب
آخرین مطالب

درباره ما

این وب وابسته به هیچ گروه و سازمانی نیست و از نظر فکری فقط از احکام شرعی و منویات امام خامنه ای تبعیت می کند .
همسنگران
» ضامن آهو
» شعرهای سیدناصر ولائی
» ياوران مهدي
» مباحث اخرالزمان
» ظهور نزدیک است
» شهدا شرمنده ایم
» امروز اولین روز از باقی عمر من است
» (وب مداحی کربلایی محسن احمدی)
» همراه رهبر
» کلبه ساده من
» معبری به آسمان
» نگاه
» گروه اسلام شیوا
» ذاکرین اهل بیت
» لبیک یا حسین
» هیئت جوانان مسجد حضرت سیدالشهداء(ع)
» پاتوق عاشقان علی اصغر (ع)
» گمنام
» پایگاه رسمی حزب الله لبنان
» هیئت بین الحرمین اندیمشک
» معبری به آسمان
» انصارالمهدی
» شهید چهارده سال بعد از انتظار
» حزب الله لبنان
» معبر سایبری اندیشه
» REZAHOOSHMAND
» وطنم قلعه سرچهاردانگه
» منتظران ظهور 313
» وبسایت رسمی شجره طیبه صالحین،حلقه شهیدمهدی مکاری شهر مشکات
» خادمین سرزمین نور
» کـلــبـه درویــــشـی
» اَین عمار!!!درجستجوی عمار...
» یالثارات
» سایت مداحی کربلایی محسن احمدی
» ♥♥ استاد رائفی پور ♥♥
» سنگر جنگ نرم
» مجمع فرهنگي رهپويان علوي سريش آباد
» تار نمای تخصصی حاج جواد دلیر
» وبلاگ فرهنگی و مذهبی لثارات الحسین (ع)
» مهدویت وآخرالزمان
» معبر سایبری اندیشه
» هیئت محبان امام جعفرصادق(ع) تربت جام
» معبر سایبری اندیشه
» مهدی موعود (عج)
» مـــنــتــظـران مـــهــــدی
» بسیج ما
» جاودانه ها
» جنگ 93
» هیئت متوسلین به حضرت زهرا(س)خرم آباد
» بیرق عشق
» دغدغه
» دل خوشي های طلبه
» تفرش عصر مدرن
» یا اباصالح المهدی
» روستای شهید حسین چکی(روستای دشت آهو)
» کانون جوانان بسیج شهرستان فریدن
» گرافیک کده
» سرباز سایبری سید علی
» بیتابان گربلا
» کانون جوانان بسیج شهرستان فریدن
» مولا مهدی گل یاس
» معبر سایبری ساوه
» مجله حقیقت
» مهدی مولا گل یاس
» بیرق عشق
» رزمنده سایبری
» هیئت بین الحرمین ساری
» مرشد

تبادل لینک هوشمند

برای تبادل لینک ابتدا ما را با عنوان عاشوراییان زنجان و آدرس b-zanjan.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.





دیگر امکانات

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 176
بازدید دیروز : 93
بازدید هفته : 791
بازدید ماه : 22509
بازدید کل : 987940
تعداد مطالب : 888
تعداد نظرات : 177
تعداد آنلاین : 1



روزشمار محرم عاشورا جنگ دفاع مقدس
 سید علی اگر لب تر کند جان را فدایش می کنیم کربلا را تو مپندار که شهریست در میان شهرها و نامیست در میان نام‌ها  بازنده نگهداشتن عاشوراء کشور شما آسیب نخواهد دید السلام علیک یا ابا عبدالله بسیج لشگر مخلص خداست أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء شهید نظر می کند به وجه الله
+ نوشته شده توسط فداییان رهبری در و ساعت 18:2 |
پرسش:
 
علت این که سنی ها عدالت را جزء اصول دین به شمار نمی آورند، چیست؟ چه اختلافی در این زمینه بین شیعه و سنی وجود دارد؟
 
پاسخ:

اهل تسنن در مسایل اعتقادی به دو گروه کلی اشاعره و معتزله تقسیم می شوند، امّا در میان آنها گروه هایی به نام های وهابیت، ماتریدی و اهل حدیث یافت می شوند که از جهت مبانی و مسایل اعتقادی با دو گروه معتزله و اشاعره مشترکاتی دارند. اشاعره که امروز اکثر اهل تسنن به آن منتسب هستند. «منکر اصل عدل می باشند نه از این نظر که منکر عدالت خدا باشند بلکه از آن جهت که چون او مالک هستی است، ظلم در مورد او تصور نمی شود، هر کاری را انجام دهد عین عدل است و هر چه آن خسرو کند شیرین بود.» [1] یکی از متکلمان اشعری می نویسد: «آن چه مورد نهی شارع واقع شده است ناپسند و قبیح است و هر فعلی که شرع به آن امر کند، پسندیده و حسن است، خوبی و بدی کارها به یک امر حقیقی و ذاتی باز نمی گردد تا شرع آن را کشف کند، بلکه خود شرع مثبت این خوبی و بدی است.» [2] طبق این نظر عدل یعنی هر چه خدا انجام دهد. استاد شهید مرتضی مطهری در این زمینه می نویسد: «اینها برای عدل تعریفی جز این سراغ ندارند که فعل خداست، پس هر فعلی چون فعل خداست عدل است، نه این که چون عدل است فعل خداست.» [3] این تفسیر و تبیین از عدل دارای اشکالات متعددی است، یکی از این اشکالات این است که «از نظر این گروه هیچ ضابطی طبعاً در این کار نیست، مثلاً نمی توانیم با اتکا به اصل عدل جزماً ادعا کنیم که خداوند نیکوکار را پاداش می دهد و بدکار را کیفر، و هم نمی توانیم جزماً ادعا کنیم خداوند که چنین وعده ای در قرآن داده است قطعاً وفا خواهد کرد، بلکه اگر خداوند نیکوکاران را پاداش دهد و بدکاران را کیفر دهد، عدل خواهد بود و اگر به عکس رفتار کند باز عدل خواهد بود، اگر خداوند به وعده خود وفا کند عدل است و اگر هم نکند باز عدل است، زیرا عدل آن چیزی است که خداوند انجام دهد.

این گروه هر چند خودشان مدعی انکار عدل نیستند، ولی با توجیهی که از عدل کرده اند عملاً منکر عدلند و لهذا مخالفان اشاعره یعنی شیعه و معتزله به «عدلیه» معروف شدند.» [4] یعنی این که عدل را قبول دارند و جز اصول دین خود ذکر نموده اند.

اکنون که با عقیده اشاعره در مورد عدل الهی ـ متناسب با این نوشتار ـ آشنا شدید، با ذکر عقیده شیعه و سنی های معتزلی تفاوت این دو نظریه روشن می شود، اندیشمند فرزانه استاد شهید مرتضی مطهری در این زمینه می نویسد: «متکلمان غیر اشعری، یعنی متکلمان شیعی و معتزلی، عدل را به عنوان حقیقتی واقعی در جریانات عالم، با قطع نظر از انتساب و عدم انتساب جریانات به خداوند مورد توجه قرار می دهند و قائل به حسن و قبح عقلی و ذاتی شده اند. میگویند عدل ذاتاً نیک است و ظلم ذاتاً زشت است، خداوند که عقل نامتناهی است، بلکه فیض بخش همه عقلهاست هرگز کاری را که عقل نیک می شناسد ترک نمی کند و کاری را که عقل زشت می شمارد، انجام نمی دهد.» [5]

بنابراین مقصود از عدل الهی این است که خداوند کارهای پسندیده انجام می دهد و ازکارهای قبیح و ناپسند منزه است. چنان که شیخ مفید (ره) گفته است: «فاعل عادل و حکیم کسی است که کار قبیح انجام نمی دهد و کار واجب و پسندیده را ترک نمی نماید». [6]قاضی عبدالجبار معتزلی نیز گفته است: «مقصود ما از این که خدا را توصیف می کنیم عادل و حکیم است این است که او قبیح را انجام نمی دهد یا آن را اختیار نمی کند، عمل شایسته را انجام می دهد و آن را ترک نمی کند و تمام کارهای او پسندیده و حسن است.» [7] اساس این نظریه ـ پس از قرآن کریم و احادیث نبوی ـ سخنان امام علی ـ علیه السّلام ـ و سایر ائمه هدی است.

«عدل هیچ امتیازی نسبت به سایر صفات الهی ندارد، متکلمین شیعه از این جهت این اصل را جزو اصول اعتقادی شیعه ذکر کرده اند که اشاعره ـ که اکثریت اهل تسنن را تشکیل می دهند ـ با تفسیری که از این اصل می کنند منکر این اصل هستند ولی منکر علم، حیات، اراده و... نیستند. بدین جهت اعتقاد به عدل جزء مشخصات اعتقادی شیعه به شمار می رود. هم چنان که جزء مشخصات اعتقادی معتزله نیز هست.

خلاصه سخن آن که بنابر این تفسیر که عدل از کلام یا فعل خداوند انتزاع می شود، و هر آن چه اگر از خداوند صادر گردد، پسندیده وعدل است، مثلاً اگر خداوند نیکوکاران را کیفر دهد و مجرمان را پاداش دهد، این کار عین عدل و پسندیده است، چون فعل خداست، در این صورت صفت عادل بودن خداوند زیر سؤال می رود و در واقع نفی عدالت از خداوند است. و اکثریت اهل تسنن ـ پیروان مکتب اشاعره ـ بر این عقیده اند. و از آن جا که نتیجه تفسیر شیعه و سنی های معتزلی تحکیم و اثبات این صفت برای خداوند است، لذا اعتقاد به عدل جزء مشخصات اعتقادی آنهاست.



[1] - مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج 4، ص 418.

[2] - عبدالرحمن بن احمد الایجی، المواقت فی علم الکلام، 323.

[3] - مطهری، مرتضی، عدل الهی، ص 53 و 54.

[4] - عدل الهی، ص 53 و 54.

[5] - عدل الهی، ص 54.

[6] - مصنفات شیخ مفید، ج 10 (النکه الاعتقادیه)، ص 32.

[7] - قاضی عبدالجبار، شرح اصول خمسه، ص 301.

 

اصول دین و مذهب شیعه به ترتیب چیست؟ و اصول دین سنی‏ها چیست؟

دین اسلام شامل سه قسمت است: 1- اصول اعتقادی 2- فروع یا برنامه ‏های عملی 3- اخلاق و فضایل انسانی
 

دین اسلام شامل سه قسمت است: 1- اصول اعتقادی 2- فروع یا برنامه ‏های عملی 3- اخلاق و فضایل انسانی
اصول اعتقادی اسلام عبارت است از: توحید، نبوت و معاد كه مرز میان مسلمان از غیر مسلمان است و چون این اصول اعتقادی است باید با بصیرت و ایمان به آنها راه یافت و تقلید از دیگری بدون دلیل واعتماد قطعی، صحیح نیست.
بر اساس مبانی مذهب شیعه دو اصل دیگر، عدل و امامت نیز جزء اصول اعتقادی شمرده شده است. در اینجا ابتدا به بررسی كوتاه این اصول از نظر شیعه می‏پردازیم و سپس از اعتقاد ویژه‏ی اهل تسنن را بیان می‏كنیم:
1- توحید: همه شرایع آسمانی بر اساس توحید و یكتا پرستی استوار بوده و بارزترین امر مشترك در میان آنها اعتقاد به توحید است، و البته توحید دارای مراتبی است كه در محل خود بحث شده است.(1)
2- عدل: یكی از صفات كمال خداوند، عدل است. از آنجا كه خداوند حكیم است، یعنی هر كاری را به جا و به مورد و به بهترین وجه انجام می‏دهد و علیم و خبیر است و غنی است. بنابراین از نظر عقل امكان ندارد كه خداوند به كسی كوچكترین ستمی روا دارد.(2) و در آیات قرآن نیز به آن تصریح شده است.(3) و علت اینكه شیعه آن را جزء اصول دین شمرده به خاطر اختلاف شدید اهل سنت در معنای آن و نسبت‏های ناروایی است كه به خدا داده شده است.
3- نبوت: نبوت در زندگی انسان همان قوانین الهی است كه به پیامبران وحی شده تا كاروان بشریت را به سوی خیر، صلاح و كمال راهنمایی كند.
4- امامت: به دنبال نبوت كه عبارت از ابلاغ احكام الهی و تعلیم مكتب است. خداوند افرادی را به عنوان امام تعیین فرموده است كه ایشان مسؤولیت پیاده كردن احكام را در جامعه اسلامی به عهده دارند كه به نظر شیعه دوازده نفر به تصریح پیامبر و به دستور پروردگار جهت این منصب معرفی شده ‏اند.
5- معاد و قیامت: پس از انقضای عمر زمین، مردگان با همین جسم در سطح عالی‏تر برانگیخته می‏گردند و در محضر عدل الهی حاضر می‏شوند "تا بدكاران به سزای كردار زشتشان كیفر شوند و نیكوكاران به پاداش اعمال نیكشان نائل گردند."(4)
اصول دین از دیدگاه اهل سنت: در اینجا به اعتقادات دو فرقه مشهور و معروف از ایشان (اشاعره و معتزله) اشاره می‏كنیم:
الف) مذهب معتزله
مذهب معتزله بر پایه‏ی پنج اصل استوار است كه هر كسی به آنها اعتقاد داشته باشد معتزلی خوانده می‏شود. اینك به اختصار به شرح و بررسی اصول یاد شده می‏پردازیم:
1- اصل توحید: همانگونه كه گفته شد این اصل مشترك بین همه مسلمانان بلكه همه ادیان الهی است.
2- اصل عدل: بحث درباره توحید، مربوط به صفات ذات خداوند است، ولی بحث از عدل مربوط به صفت فعل الهی است. در اینكه عدل از صفات جمال الهی است اختلافی نیست. لیكن سخن در تفسیر معنای عدل است، آیاعدل معیار روشن و ثابتی دارد كه ابتدا عقل آن را یافته، آنگاه بر پایه آن افعال خداوند را به عدل توصیف می‏كند، یا چنین معیار ثابت عقلی وجود ندارد. معتزله طرفدار نظر نخست و اشاعره طرفدار نظر دوم‏اند.
3- وعد و وعید: وفای به وعد (وعده به پاداش) عقلاً و نقلاً واجب است ولی درباره وفای به وعید (وعده به مجازات) دو نظریه است: اكثریت معتزله وفای به وعید را نیز واجب می‏دانند و آنان به "وعیدیه" معروفند و دیگران كه قائل به وجوب آن نیستند به "تفضلیه" مشهورند.
4- المنزلة بین المنزلتین: این اصل مربوط به مرتكبان گناه كبیره است و این نظریه را ابتدائاً معتزله مطرح كردند.
درباره مرتكبان گناهان كبیره دو بحث مطرح است: یكی اینكه مؤمن هستند یا نه؟ كه در این باره سه نظریه معروف ابراز گردیده است، اكثریت امت اسلامی آنان را مؤمن و فاسق و اكثریت خوارج آنان را كافر و مشرك می دانستند و معتزله نظریه "المنزلة بین المنزلتین" را ابراز كردند.
و بحث دیگر درباره وضع اخروی و عقوبت آنان است، كه معتزله فعلیت یافتن عذاب را برای گنهكاران حتمی می‏دانند و علاوه بر این به جاودانگی و خلود عذاب برای مرتكبان كبائر نیز عقیده دارند.
5- امر به معروف و نهی از منكر: معتزله وجوب آن را كفایی و مشروط به شرایطی می‏دانستند. و در اجرای این فریضه دینی، اهتمام بسیار داشتند به ویژه با زندقه و الحاد شدیداً مبارزه می‏كردند.(5)
ب) اشاعره
اشاعره نیز علاوه بر اصول اعتقادی به توحید، نبوت، معاد؛ عقایدی دارند كه با آن اعتقادات از اصول اهل السنة دفاع كرده و یا به نوی عقیده اهل السنة را تأویل و توجیه كرده ‏اند.(6)
نتیجه اینكه: اصول دین از نظر شیعه پنج اصل است، توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد. گر چه دیگران دو اصل عدل و امامت را از اصول مذهب شیعه می‏دانند ولی اعتقاد شیعه این است كه دین غیر از مذهب خود چیز دیگری نیست واما از نظر اهل سنت این اصول متفاوت ذكر شده است امّا آنچه عمده و مشترك است توحید، نبوت و معاد است گرچه اصول دیگر نیز قابل تأمل است.
منابع جهت مطالعه بیشتر:
1- مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، سازمان تبلیغات اسلامی
2- قرائتی، محسن، اصول عقاید، سازمان تبلیغات اسلامی
3- امامی و آشتیانی، طرحی نو در تدریس عقاید اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی
4- مكارم شیرازی، ناصر، یكصد پرسش و پاسخ، دفتر نشر برگزیده
5- سبحانی، جعفر، منشور عقاید امامیه، مؤسسه امام صادق علیه السلام
6- مطهری، مرتضی، آشنایی با علوم اسلامی، دفتر انتشارات اسلامی
7- ربانی، گلپایگانی، فِرَق و مذاهب كلامی، مركز جهانی علوم اسلامی
پی نوشت ها:
1) ر.ك، جعفر سبحانی، منشور عقاید امامیه و مصباح یزدی، آموزش عقاید.
2) ر.ك، مرتضی مطهری، عدل الهی، انتشارات صدرا.
3) ر.ك، نساء: 40، یونس: 44.
4) نجم: 31.

 

 


تنها ره سعادت : ایمان ، جهاد ، شهادت

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:







برچسب‌ها: سنی ها , عدالت , اصول دین, قاضی عبدالجبار معتزلی, ,

لوگوی وبگاه
عاشورائیان زنجان
همکاران سایبری
ثامن تم

 هیئت بین الحرمین ساری


رزمنده سایبری
تخصصی مهدویت

???? ?????

http://8pic.ir/images/rgibwc9x51tm86kxjjxh.jpg

?? ???? ?????? ????? ???? ???

هیئت متوسلین به حضرت زهرا(س)خرم آباد

مجمع فرهنگي رهپويان علي شهر سريش آباد

محل لوگوی شما محل لوگوی شما محل لوگوی شما محل لوگوی شما
موضوعات مطالب
پیوندهای روزانه
برچسب‌ها
» داعش (57), » ایران (39), » عربستان (39), » عاشوراییان (39), » ایران (31), » یمن (28), » عراق (24), » داعش (22), » زنجان (22), » ترکیه (21), » عاشوراییان زنجان (21), » امریکا (18), » سوریه (16), » شهادت (16), » شهید (15),
نوای وب
پخش انلاین
همکاران دیگر

 دعای عشق بخوان